2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Tego dnia szerzy się wiedzę o osobach z diagnozą autyzmu i buduje społeczną wrażliwość wokół tego tematu, bo to właśnie wrażliwość i świadomość są pierwszymi krokami do akceptacji tego, że ludzie mogą ekstremalnie się od siebie różnić w tym, jak odbierają i przetwarzają informacje i jak funkcjonują w świecie.

Pierwsze wydarzenia związane z datą, której celem było podnoszenie świadomości na temat zjawiska spektrum autyzmu, zorganizowano w kwietniu 2008 roku, to jest w roku następującym po ogłoszeniu przez ONZ World Autism Awareness Day. Tego roku Irlandzkie Stowarzyszenie dla Autyzmu zorganizowało konferencję naukową poświęconą prawom osób autystycznych. Od tego czasu 2 kwietnia organizowane są konferencje, których celem jest poszerzenie wiedzy o neuroróżnorodności. Tego samego dnia Irlandzkie Stowarzyszenie dla Autyzmu wypuściło z budynków rządowych niebieskie balony, rozpoczynając tym samym tradycję szerzenia świadomości o autyzmie.  

Dlaczego kolor niebieski uznawany jest za kolor związany z autyzmem? Kolor niebieski był uznawany za kolor autyzmu, ponieważ jeszcze do niedawna uważano, że neuroróżnorodność dotyka przede wszystkim chłopców. Diagnozę związaną ze spektrum autyzmu stawiano czterokrotnie częściej chłopcom niż dziewczynkom. Niebieski uznawany był jako kolor chłopięcy, dlatego właśnie wybrano go jako kolor autyzmu. Obecnie jednak wiemy, że neuroróżnorodność w takim samym stopniu dotyczy obu płci.

Badania prowadzone przez CBOS i Fundację JiM wskazują, że znajomość pojęcia autyzmu wśród Polaków, między 2017 a 2021 rokiem, wzrosła z 83% do 96%. W ciągu 4 lat od pierwszego badania wzrosła też istotnie świadomość Polaków na temat tego, jak objawia się autyzm i jakie dominujące cechy mogą występować u osób w spektrum.

Choć jest to pozytywna zmiana, nie oznacza to, że myślenie Polaków na temat autyzmu jest pozbawione błędów poznawczych. Wciąż autyzm kojarzony jest tylko z niepełnosprawnością intelektualną lub ponadprzeciętnymi zdolnościami, czyli dwoma skrajnymi obrazami spektrum. Jest to nieuniknione ze względu na obraz autyzmu prezentowany w kulturze popularnej i mediach. Pozytywny wpływ na pokazywanie różnorodności autyzmu i naprawianie tych błędów mają przede wszystkim same osoby będące w spektrum autyzmu, które mają odwagę i chęć dzielenia się wiedzą o sobie i swoim codziennym życiu w mediach społecznościowych, telewizji czy też w miejscu pracy. Ma to ogromne znaczenie w kontekście zmniejszenia mylnego postrzegania autyzmu tylko w skrajnych kategoriach.

Co możemy zrobić, żeby świadomie przeżyć ten dzień?

Zacznijmy od siebie i swojego otoczenia. Przeprowadź na sobie mały eksperyment myślowy. Zadaj sobie kilka pytań kontrolnych:

  1. Czy potrafię zdefiniować czym jest autyzm?
  2. Jakie objawy mogą wskazywać na autyzm?
  3. Jakie trudności mogą mieć osoby w spektrum autyzmu? W jakich obszarach najczęściej?
  4. Jak zachowuję się w obecności osoby w spektrum autyzmu, czy też osoby, której zachowanie wydaje mi się „dziwne”? Czy unikam jej świadomie, zamiast spróbować zrozumieć i nawiązać kontakt? Co mogę zrobić inaczej?
  5. Kiedy ostatnio czytałem/czytałam materiały na temat autyzmu? Czy data ich publikacji pochodzi sprzed 2020 roku?

materiały opracowane w oparciu o stronę >> asperit.com